Text: John H. Ingram, “Latin,” The Raven with Literary and Historical Commentary (1885), pp. 79-83


∞∞∞∞∞∞∞


[page 79, unnumbered:]

LATIN.

A TRANSLATION of The Raven into Latin was published in 1866, at Oxford and London, in a volume of translations from English poetry, entitled Fasciculus ediderunt Ludovicus Gidley et Robinson Thornton. Mr. Gidley was the author of this particular rendering, which appears to have been once or twice republished already, and is as follows: —

Alta nox erat; sedebam taedio fessus gravi,

Nescio quid exoletse perlegens scientise,

Cum velut pulsantis ortus est sonus meas fores —

Languido pulsantis ictu cubiculi clausas fores:

“En, amicus visitum me serius,” dixi, “venit —

Inde fit sonus; — quid amplius?”

Ah! recorder quod Decembris esset hora nubili,

In pariete quod favillae fingerent imagines.

Crastinum diem petebam; nil erat solaminis,

Nil levaminis legendo consequi cura? mese: —

De Leonina delebam, coalites quam nominant —

Nos non nominamus amplius.

Mœstus aulsei susurros purpurati, et serici,

Horrui vana nee ante cognita formidine;

Propter hoc, cor palpitans ut sisterem, jam dictitans

Constiti, “Meus sodalis astat ad fores meas,

Me meus sero sodalis hie adest efflagitans;

Inde fit sonus; — quid amplius?” [page 80:]

Mente mox corroborata, desineus vanum metum,

“Quisquis es, tu parce,” dixi, “negligentiae meæ;

Me levis somnus tenebat, et guatis tam lenibus

Ictibus fores meas, ut irritum sonum excites,

Quem mea vix consequebar aure “ — tune pandi fores: —

Illic nox erat; — nil amplius.

Ales iste luculenter eloquens me perculit,

Ipsa quamvis indicaret psene nil responsio;

Namque nobis confitendum est nemini mortalium

Copiam datam videndi quadrupedem unquam aut alitem,

Qui super fores sederet sculptilem premeus Deam,

Dictus nomine hoc, “ Non amplius.”

At sedens super decorum solus ales id caput,

Verba tanquam mente tota dixit hæc tantummodo.

Deinde pressis mansit alis, postea nil proferens,

Donec segre murrmirarim, “Cseteri me negligunt —

Deseret me eras volucris, spes ut ante destitit.”

Corvus tune refert, “Non amplius.”

Has tenebras intuebar turn stupens metu diu,

Haesitans, et meute fingens quodlibet miraculum;

At tacebat omne limen ferreo silentio,

Et, “Leonina!” inde nomen editum solum fuit;

Ipse dixeram hoc, et echo reddidit loquax idem; —

Hæc vox edita est; — nil amplius. [page 81:]

In cubiclum mox regressus, concitio præcordiis,

Admodum paulo acriorem rursus ictum exaudio

“Quicquid est, certe fenestras concutit,” dixi, meas;

“Eja, prodest experiri quid sit hoc mysterium —

Cor, parumper conquiesce, donee hoc percepero; —

Flatus hic strepit; — nil amplius.”

Tune repagulis remotis, hue et hue, en cursitans,

Et micans alis, verenda forma, corvus insilit.

Blandiens haud commoratus, quam cellerrime viam;

Fecit, et gravis, superbus, constitit super fores —

In caput divse Minervae collorans se sculptile

Sedit, motus haud dein amplius.

Nonnihil deliniebat cor meum iste ales niger,

Fronte, ecu Catoniana, tetrica me contuens:

“Tu, licet sis capite laevi, tamen es acer, impiger.

Tam verendus,” inquam, “et ater, noctis e plaga vagans —

Die, amabo, qui vocaris nocte sub Plutonia? “

Corvus rettulit, “Non amplius.”

Me statim commovit apta, quam dedit, responsio:

“Ista,” dixit, “sola vox est hinc spes, peculium,

Quam miser praecepit actus casibus crebis herus

Ingruentibus maligne, donee ingemisceret,

Hanc querelam, destitutus spes, redintegrans diu,

Vocem lugubrem, ‘Non amplius.’” [page 82:]

Mox, nam adhuc deliniebat cor meum iste ales niger,

Culcitis stratum sedile colloco adversus fores;

Hac Cubans in sede molli mente cogito mea,

Multa fingens continenter, quid voluerit alitis

Tam sinistri, tarn nigrantis, tarn macri, tarn tetrici,

Ista rauca vox, “Non amplius.”

Augmans hoc considebam, froferens vocis nihil

Ad volucrem, jam intruentem pupulis me flammeis;

Augurans hoc plus sedebam, segniter fulto meo

Capite culcita decora, luce lampadis lita,

Quam premet puella mollem, luce lampadis litam,

Ilia, lux mea, ah! non amplius.

Visus aer thureis tune fumigari odoribus,

Quos ferebant Di prementis pede tapeta tinnulo.

“En miser,” dixi, “ minstrant — Di tibi nunc exhibent

Otium multum dolenti de Leonina tua!

Eja, nepenthes potitor, combibens oblivia!”

Corvus rettulit, “Non amplius”

“Tu, sacer propheta,” dix, “ sis licet daemon atrox! —

Tartarus seu te profundus, seu procella hue egerit,

Tu, peregrinans, et audax, hanc malam visens domum,

Quam colet ferox Erinnys — die mihi, die, obsecro,

Num levamen sit doloris, quern gero — die, obsecro!”

Corvus rettulit, “Non amplius.” [page 83:]

“Tu, sacer propheta,” dixi, “sis licet daemon atrox!

Obsecro deos per illos queris uterque cedimus —

Dic dolenti, num remotis in locis olim Elysi

Sim potiturus puella numini carissima,

Num Leoninam videbo, ccelites quam Dominant”

Corvus rettulit, “Non amplius.”

“Ista tempus emigrandi vox notet,” dixi fremens —

“Repete nimbum, repete noctis, tu, plagam Plutoniam!

Nulla sit relicta testans pluma commentum nigra!

Mitte miserum persequi me! linque Palladis caput!

E meo tu corde rostrum, postibus formam eripe!”

Corvus rettulit, “Non amplius.”

Et sedens, pennis quietis usque, corvus, indies,

Sculptilis premit Minervae desuper pallens caput;

Similis oculos molienti luctuosa dsemoni:

Sub lychno nigrat tapetes fluctuans umbra alitis;

Et mihi mentem levandi subrutam hac umbra meam

Facta copia est — non amplius!


∞∞∞∞∞∞∞


Notes:

None.

∞∞∞∞∞∞∞

[S:0 - RWLHC, 1885] - Edgar Allan Poe Society of Baltimore - Bookshelf - The The Raven with Literary and Historical Commentary (J. H. Ingram) (Latin)